Nghiên cứu gần đây về mối quan hệ phát sinh chủng loại của họ Mua (Melastomataceae) đã chỉ ra rằng chi Phyllagathis là đa phát sinh dòng. Trong đó, kết quả phân tích ủng hộ nhánh gồm các loài trong chi Phyllagathis có cấu trúc dạng tinh thể hình thành chi riêng biệt là Perilimnastes. Chi này gồm khoảng 20 loài, phân bố chủ yếu ở Tây Nam Trung Quốc, Việt Nam, Malaysia, và Indonexia.
Trong quá trình hợp tác nghiên cứu đa dạng các loài thuộc họ Mua (Melastomataceae) ở Việt Nam, các nhà khoa học thuộc Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam phối hợp với các nhà khoa học thuộc Đại học Sun Yat-sen, Trung Quốc đã phát hiện và mô tả 04 loài thuộc chi Perilimnastes (họ Melastomataceae) tại Đại Lộc, Quảng Nam (Perilimnastes multisepala J.H.Dai, T.V.Do & Ying Liu), Đà Lạt, Lâm Đồng (P. setipetiola J.H.Dai, T.V.Do & Ying Liu), và Bà Nà, Đà Nẵng (P. uniflora J.H.Dai, T.V.Do & Ying Liu, P. banaensis J.H.Dai, T.V.Do & Ying Liu).
Loài Perilimnastes multisepala có đặc điểm hình thái và di truyền gần với loài P. stenophylla, nhưng có thể phân biệt do đài có 4-8 thuỳ, cánh tràng dài 28 × 9 mm, nhọn ở phần đầu, cuống quả dài 1–2 mm. Loài Perilimnastes setipetiola, P. uniflora, và P. banaensis có mối quan hệ gần gũi với nhau. Tuy nhiên loài Perilimnastes uniflora được đặc trưng bởi thân nhỏ, bò sát đất, phiến lá dạng trứng ngược hay trứng ngọn giáo, hoa đơn độc. Loài Perilimnastes setipetiola và P. banaensis giống nhau về dạng sống, hình dạng và kích thước lá, cụm hoa gần như không cuống nhưng có thể dễ dàng phân biệt nhau bởi đặc điểm của túm lông ở thân và lá.
Kết quả nghiên cứu được đăng trên tạp chí chuyên ngành Phytokeys 235: 1-19 (2023).
Ảnh: Hình thái chung của 04 loài mới thuộc chi Perilimnastes
Nguồn tin: Đỗ Văn Trường, Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, VAST