Trong chương trình hợp tác nghiên cứu các loài thuộc họ Asparagaceae ở Việt Nam các nhà nghiên cứu thuộc Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, Viện Sinh thái và tài nguyên sinh vật, Viện Sinh học nhiệt đới, Viện Sinh thái học miền Nam, Trường Đại học Thủ dầu Một, Trung tâm nhiệt đới Việt Nga, Vườn Thực vật Komarov (Nga), Trường Đại học Bangor (Anh) đã phát hiện 2 loài thuộc chi Aspidistra cho hệ thực vật Việt Nam, trong đó mô tả một loài mới cho khoa học và bổ sung một loài cho hệ thực vật Việt Nam.
Loài mới có tên khoa học là Aspidistra quanii được thu tại miền trung Việt Nam, có đặc điểm gần giống loài A. globosa tuy nhiên khác ở thân thường ngắn hơn 3cm, cuống lá dài 1.5 – 3.5 cm, bao hoa màu tím sẫm đến đen ở bên ngoài, kích thước 1.2-1.4 cm, nhị đính ở gần gốc ống bao hoa, đầu nhụy 7.5 – 9.5 mm, với 12 gờ dọc nổi rõ. Quả khi chín thường nhẵn. Loài mới được phận hạng theo IUCN 2023 ở mức rất nguy cấp (CR).
Loài Aspidistra erecta trước đây được ghi nhận chỉ có ở miền Nam Trung Quốc, trong nghiên cứu này đã ghi nhận vùng phân bố tại 4 địa điểm thuộc 2 tỉnh Bắc Kạn và Cao Bằng của Việt Nam với chi tiết hình ảnh minh họa, vùng phân bố, đặc điểm sinh học, sinh thái của loài. Đồng thời loài cũng được đánh giá phân hạng theo IUCN 2023 ở mức sắp nguy cấp (VU).
Ngoài ra, bài báo cũng đã bổ sung những đặc điểm ngắn gọn, đặc điểm sinh học, sinh thái, vùng phân bố, tình trạng bảo tồn của loài A. globosa – loài có đặc điểm rất giống với loài mới (A. quanii).
Hình 1. Aspidistra erecta Yan Liu & C.I Peng
Hình 2. Aspidistra globosa Vislobokov & Nuraliev
Hình 3. Aspidistra quanii Aver. & V.C. Nguyen
Trích dẫn tài liệu: Averyanov, L. V., Nguyen, V. C., Bui, V. H., Vuong, T. B., Wynn-Jones, B., Nuraliev, M. S., ... & Nguyen, V. K. (2024). Novelties in Aspidistra (Asparagaceae, Convallarioideae) with erect stems in the flora of Vietnam: A. quanii, a new species, and A. erecta, a new national record. Phytotaxa, 640(1), 39-49. DOI: 10.11646/phytotaxa.640.1.4
Nguồn tin: Bùi Văn Hướng, Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, VAST